Tổng quan về tình hình kinh tế - xã hội năm 2014, nhiều đại biểu cho rằng thời gian qua đất nước phải đối mặt với nhiều khó khăn, nhất là khó khăn nội tại nền kinh tế, cùng với tình hình thế giới diễn biến phức tạp, căng thẳng trên biển Đông, dịch bệnh bùng phát và diễn biến nghiêm trọng đã ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống xã hội trong nước. Trước tình hình đó, Đảng, Nhà nước, Chính phủ đã điều hành vững vàng, có giải pháp hữu hiệu ổn định được tình hình kinh tế và đảm bảo được các cân đối lớn của nền kinh tế. Tốc độ tăng trưởng được cải thiện; lạm phát được kiểm soát tốt; cải cách thể chế có bước chuyển biến tích cực; an sinh xã hội tiếp tục được quan tâm; trật tự an toàn xã hội được đảm bảo; quốc phòng an ninh được giữ vững; đặc biệt giữ vững chủ quyền biển đảo. Quan hệ đối ngoại được mở rộng... đại biểu đánh giá, sự phục hồi cuả nền kinh tế năm 2014 rất có ý nghĩa và tác động tích cực đối với phát triển kinh tế năm 2015 và những năm tiếp theo.
Hội trường kỳ họp Quốc hội
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều ý kiến băn khoăn về tình hình, một số đại biểu có ý kiến cho rằng, chất lượng tăng trưởng chưa được đánh giá sâu; kinh tế vĩ mô ổn định nhưng chưa thật vững chắc; năng suất, chất lượng hiệu quả, sức hấp thụ vốn của nền kinh tế thấp; tiềm lực doanh nghiệp yếu; tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước chưa đạt yêu cầu, nợ công lớn; nợ xấu trong ngân hàng còn cao; tốc độ tăng trưởng tín dụng chậm và cân đối thu chi ngân sách còn nhiều khó khăn; chất lượng, hiệu quả sức cạnh tranh của Việt Nam có cải thiện trong thời gian qua, nhưng vẫn chậm hơn so với các nước láng giềng. Sức mua thị trường còn hạn chế, nhất là trong lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, xây dựng. Công tác phòng chống gian lận thương mại còn hạn chế; tình trạng doanh nghiệp FDI chuyển giá chưa được khắc phục; công tác quản lý nhà nước còn nhiều khó khăn; chỉ đạo giữa các cơ quan ở Trung ương với địa phương chưa đồng bộ. Chất lượng giáo dục và đào tạo, chất lượng khám, chữa bệnh còn bất cập; xuất hiện biểu hiện suy giảm đạo đức, văn hóa.
Nguyên nhân của những hạn chế có đại biểu cho rằng, việc triển khai các chủ trương, chính sách còn chậm, không sát, chưa tạo động lực; đội ngũ nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu; tính công khai, công bằng chưa được bảo đảm.
Theo thống kê báo cáo, năm 2014, có 13/14 chủ yếu đạt và vượt kế hoạch, một chỉ tiêu không đạt (tỷ lệ lao động qua đào tạo) là kết quả đáng khích lệ, phản ảnh nổ lực lớn của toàn dân, toàn quân, khối doanh nghiệp và điều hành của Chính phủ. Tuy nhiên, có đại biểu thận trọng... không nên quá phấn khởi với những chỉ tiêu này, dù đạt nhưng chất lượng của các chỉ tiêu chưa thật bền vững và chắc chắn.
Về các chỉ tiêu, chỉ tiêu tốc độ tăng trưởng năm 2014, nhiều đại biểu cho rằng có khả năng đạt 5,8 %; chỉ số lạm phát, tốc độ tăng giá tiêu dùng là 4,5%... chỉ tiêu tỷ lệ hộ nghèo giảm chưa vững chắc. Vì thực tế hộ nghèo còn rất lớn...
Nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 2015, đại biểu cho rằng năm 2015 Việt Nam vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn mới phát sinh... Đại biểu đề nghị, và góp ý, nêu giải pháp để Chính phủ nghiên cứu điều hành đạt mục tiêu kinh tế - xã hội năm 2015. Theo đó, chỉ tiêu tăng trưởng được đại biểu xem xét khoảng 6,2%; tốc độ lạm phát khoảng 5%; huy động vào ngân sách chiếm khoảng 20,3% GDP, trong đó: tỷ lệ động viên từ thuế và phí khoảng 18,9%...Về giải pháp, đại biểu cơ bản nhất trí với các nhóm giải pháp Chính phủ trình bày với Quốc hội và đại biểu quan tâm: Cần phải tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn trong vấn đề tái cấu trúc nền kinh tế, đặc biệt là tái cấu trúc trong nông nghiệp; phải có biện pháp đột phá về hạ tầng và không phải chỉ tập trung về hạ tầng giao thông, mà còn phải phát triển hạ tầng kinh tế kỹ thuật, xã hội và đề nghị, cải cách đầu tư công triệt để, từ hướng đầu theo chiều rộng đến theo chiều sâu, có lựa chọn thứ bậc ưu tiên. Trong lĩnh vực này, đại biểu Trương Minh Hoàng (Cà Mau) nhấn mạnh, một số dự án, công trình giao thông, thủy lợi...còn đang dở dang, khi hoàn thành mang lại hiệu quả, công trình đặc biệt thì nên tập trung đầu tư để đưa vào sử dụng. Về Thủy sản, cần quan tâm đúng mức phát triển kinh tế biển, gắn với an ninh, quốc phòng; có chính sách hỗ trợ tín dụng cho ngư dân đóng tàu, hỗ trợ ngư dân ra sinh sống ở các đảo, để bám biển và bảo vệ chủ quyền lãnh hải.
Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau, Trương Minh Hoàng phát biểu trước cơ quan báo chí
Về lạm phát, đại biểu đánh giá cao trong thời gian qua, việc kiểm soát lạm phát được Chính phủ thực hiện tốt, tuy nhiên có ý kiến cho rằng mức lạm phát thấp phần lớn do sức cầu của nền kinh tế yếu, tồn kho cao. Đại biểu Dương Thanh Bình (Cà Mau) cho rằng mức lạm phát quá thấp cũng là yếu tố tiêu cực, dễ dẫn đến suy thoái. Trong một chừng mực nhất định, lạm phát có tác dụng kích thích sản xuất và tiêu dùng, kích thích nền kinh tế phát triển.
Vấn đề an sinh xã hội, đại biểu quan tâm và đề nghị Chính phủ: nghiên cứu tái cơ cấu nguồn lao động thì năng suất lao động sẽ tăng lên; nên tách bộ phận dịch vụ công khỏi bộ máy cơ quan nhà nước; giải quyết khó khăn về lương cho công chức để tránh nhũng nhiễu... Các lĩnh vực: dân tộc, tôn giáo, môi trường, tham nhũng, trật tự an toàn giao thông, cải cách cách hành chính và quốc phòng, an ninh...cũng được Quốc hội quan tâm và cơ bản nhất trí với trình bày của Chính phủ.
Lâm Quang Gẫm